در طی مدت ۳۰ تا۴۰ سال گذشته، مدل قد دانش آموزان مدرسه به میزان ۴ تا ۵ سانتی مترافزایش یافته است.
این در حالی است که به دلایلی نامعلوم اندازه ارتفاع میز ونیمکت های مدرسه در این مدت کاهش یافته است.
فاصله بینایی دانش آموزان به طور تقریبی ،در حدود ۲۰ تا ۴۰ سانتی متر است .
باتوجه به افزایش قددانش آموزان وکاهش ارتفاع صندلی ها و نیمکت ها
به طور طبیعی ،دانش آموزان در هنگام نشستن در کلاس ،در وضعیتی قرار می گیرند
که نسبت به نسل های پیش خمیده تر است . این وضعیت موجب کشش بر استخوان های نرم،
تاندون ها وعضلات ستون فقرات کودکان می شود وطبیعی است
که طول مدت نشستن درکلاس ،براین حالت تاثیرات مضاعف خواهد داشت.
در دنیای امروز ،کمر درد یک بیماری شایع است، ممکن است بتوان علت شیوع فراوان بیماری کمر درد
را در وضعیت نشستن غلط کودکان در مدرسه جستجو کرد که به دلیل طراحی نامناسب صندلی ها ،
میزها، نیمکت ها واستفاده بلند مدت دانش آموزان از آنها در مقطع سنی که اندام های آنها هنوز
در حال شکل گیری است، این مشکلات را به وجود می آورد.
در سال۱۹۸۷ سازمان استانداردهای بین المللی(ISO ) ،استاندارد تازه ای برای ارتفاع میزو نیمکت مدارس
وضع کردکه این استاندارد نیز با حداکثر ارتفاع ۷۰ سانتی متر برای میز ها و۴۶ سانتی متر برای صندلی ها،
حتی از استانداردهای رایج آن زمان کوتاه تر بود .در پیشنهادات ISO ،این نکته روشن وجود داشت
که میز ونیمکت ها برای وضعیت نشستن صحیح طراحی گردند،خوشبختانه این پیشنهاد
پس از اعتراضات جدی پس گرفته شدو برای دانش آموزان باقد بلندتراز ۱۸۰ سانتی متر،
بلندی میز با ارتفاع ۶۷ سانتی متر پذیرفته شد.
یکی از جنیه های اساسی وضعیت نشستن ،مفهوم آن است. همه محققان
در خصوص وضعیت صحیح نشستن اتفاق نظر دارند که بدن،
باید به صورت عمودی وراست باشد؛ بااین حال اکثر مردم هنگام کار قادر نیستند در چنین وضعیتی قرار گیرد.
هریک از سازمان ها ومحققان که در زیر به نام آنها اشاره می شود ،
در کشور دانمارک توجه خاصی به مسائل مربوط به نشستن کودکان مدرسه ای می شود.
یک مدرسه محلی در ژنتوفیت،یکی از بخش های حومه کپنهاگ ،برای نیل به وضعیت بهتر نشستن
کودکان مدرسه ای ،یک برنامه آموزشی پیشنهاد واجرا کردند. در این طرح ،
دانش آموزان در طی مدت پنج سال ،نوددرس مختصر در مورد وضعیت صحیح نشستن را فرا می گیرند.
احتمالا این برنامه دست کم در کشور های اسکاندیناوی شرایط آموزش بیشتری از آنچه به وسیله
سیستم های دیگر مدرسه ای پیشنهاد می شود برای دانش آموزان فراهم می آورند .
برای ارزیابی این تلاش ها در فواصل زمانی ۴۲دقیقه ای ،در حین یک بررسی ۴ساعته
از شاگردان بین ۱۴ تا ۱۶ سال عکس برداری شد؛ علی رغم آموزش کاملی که شاگردان
در موردوضعیت صحیح نشستن دیده بودند ،مشاهده شد که پشت آنها در این بررسی به حداکثر درجه خم شده است ،
کاملا مشهود است که میزهای با ارتفاع ۲۷ سانتی متر برای اغلب دانش آموزان بسیار کوتاه است
(اگر پیشنهاد ISO پذیرفته شده بود ،میزها حداقل ۲ سانتی متر کوتاه تر می شدند )
و در این صورت ،با توجه به این که کودکان در چنین سنی طوری می نشینند
که چشم آنها در فاصله ۲۰ سانتی متری کاغذ قرار گیرد ،ارتفاع میز،آنها را مجبور می کر
د که با حداکثر خمیدگی در پشتشان بنشینند.
در طی یک آزمایش ۴ ساعته که به وسیله یک دستگاه دوربین خودکار ثبت می شد،
از دانش آموران عکس برداری گردید. همه دانش آموزان به شکل غیر قابل تصوری ،
تاحد زیادی روی میز هایشان خم می شدند.برای تعیین ارتفاع مطلوب دانش آموزان
به طوری که آنها خود را کاملا راحت حس کنند، آزمایشی به جریان افتاد ودر تتیجه ،
مشاهده شد که بدون استثناء دان آموزان ترجیح دادند
که در ارتفاع بسیار بلند تر که به صورت طبیعی آنها را در یک وضعیت نشستن با پشت صاف قرار می داد ،بنشینند .
تجدید نظر در مورد طرح میز و نیمکت ها مسئله وضعیت نشستن دانش آموزان را اصلاح نمود .
از این ازمایش نتیجه گرفته شد که میز حداقل ۲/۱ (۸۰ تا ۹۰ سانتی متر برای شاگردان بزرگتر )
و صندلی حداقل ۳/۱ (۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر برای دانش آموزان با قد معمولی )
طول قد فرد بایستی ارتفاع داشته باشد. صندلی باید این قابلیت را داشته باشد که ۱۰ تا ۱۵ درجه
به جلو شیب پیدا کند وباید به وسیله یک بالشتک کوچک ثابت خنثی شود .
سطح فوقانی میز باید ۱۰ تا ۱۵ درجه به سمت دانش آموز شیب داشته باشد.
آناتومی فرد نشسته :اغلب پزشکان،طراحان میز وصندلی و فیزیوتراپیست ها ،
از شکل(ساخت وترکیب )فرد نشسته آگاهی چندانی ندارند .با وجود این،
جراح ارتوپد آلمانی ،اسکوبرت تحقیقات خوبی روی مسائل مربوط به وضعیت نشستن به عمل آورده است .
این جراح، در آزمایشگاه رادیولوژیک،۲۵ نفر که به صورت نشسته قرار گرفته بودند
به طور متوسط در مفصل ران ۶۰ درجه فلکسیون برابر ۳۵ درجه منطقه کمری و ۲۰ نفر که به صورت صاف نشسته بودند مشاهده نمود.
جراح ارتوپد آمریکایی ،کیگان، (در سال ۱۹۵۳ ) در افرادی که به پهلو دراز کشیده بودند عکس برداری نمود .
وی وضعیتی با۴۵ درجه فلکسیون ران را طبیعی تلقی نمود و علت این امر ،به دست آوردن وضعیت راحت در حالت خوابیده به پهلو بوده است.
در این ترکیب ،تعادل کاملی بین عضلات جلو و پشت لگن وجود دارد (در هنگام ایستادن کشش عضلات جلو ران بیشتر می گردد
ودر پشت ران عضلات شل تر می شوند واین مسئله موجب افزایش گودی کمر می گردد).
در هنگام نشستن ،کشش عضلات پشت لگن بیشتر بوده و عضلاتی که در جلو ران واقع هستند
شل می شوند و بخش کوچکی از پشت،به طور طبیعی تحدب می یابد(کیفوز).
به عبارت دیگر این وضعیت نشان می دهدکه کیفوز، تا اندازه ای مربوط به کشش عضلات پشت ران (همسترینگ) در وضعیت نشسته است.
هنگامی که مفصل ران ۶۰ درجه فلکسیون دارد،فرد می تواند به طور مستقیم وبا لگن عمودی بنشیند ؛بدون این که ناحیه کمری خم شود .
اغلب کودکان به طور غیر ارادی هنگام خواندن ونوشتن روی میز،به سمت جلو خم می شوند؛
ظاهرا کودکان در این وضعیت راحتی بیشتری احساس می کنند .
کودکان تنها باید در حدود ۱۰ درجه در ناحیه کمری خم شوند ،تا بتوانندچشمشان را در فاصله ۳۰ سانتی متری کتاب قرار دهند .
سال ها از کمر درد شدید رنج می بردم ،با وجود این روزی حین نوشتن متوجه شدم
هنگامی که صندلی را روی پایه های جلو آن به سمت جلو متمایل می کردم ،
کمر دردم ناپدید می شد و زمانی که صندلی را به وضعیت اولیه بر می گرداندم،
کمر دردم نیز بلافاصله شروع می شد. بنابراین تصمیم گرفتم کار را در وضعیت متمایل به جلو ادامه دهم،
با وجود این بعد از حدود یک ماه ،پایه های جلوی صندلی ام خراب شد
وفهمیدم که چرا والدین این عمل را برای فرزندان خود زشت می دانند.
سپس یک صندلی معمولی دفتری را طوری تغییر دادم که شیب آن از ۵ درجه به سمت عقب ،
به ۱۵ درجه به سمت جلو تغییر پیدا کرد .این صندلی حول یک محور عرضی می توانست
بچرخد وفرد نشسته می توانست بسیار آزادانه تر حرکت کند (صندلی نیز از این حرکت تبعیت می نمود).
روی هم رفته فرد می توانست از کشش زیاد در نتیجه ۲۰ درجه فلکسیون ناحیه کمری به وسیله تغییر وضعیت خویش
از استراحت به وضعیت کاری (خمیده روی میز)،اجتناب نماید . بنا براین وضعیت متعادل تر و صاف تری به همراه کشش
کمتر روی تاندون ها و عضلات حاصل می شود. این وضعیت متعادل ،مکن است در چند روز اول ،
به علت این که عضلات باید با این شیوه نشستن جدید خو بگیرند،تا اندازه ای خسته کننده باشد .
از طرفی،این کار غیر ممکن و امکانات بیشتری نسبت به صندلی های معمولی برای تربیت عضلانی فراهم می آورد.
افراد مبتلا به کمردرد ،معمولا هنکامی که بتوانند از کشش دردناک عضلات و تاندون هاخلاصی یابند،بلافاصله تسکین پیدا می کنند.
حین چند روز اول ،فرد به سمت جلو سر می خورد،اما می توان از این مساله به وسیله یک باشتک ثابت کوچک روی صندلی جلو گیری نمود
تمامی کوشش ها در طی دهه های گذشته برای بهبود وضعیت فرد حین نشستن ،براساس موضوعات زیر استوار بوده است.
۱٫ حمایت کمر ۲٫ شیب صندلی به سمت عقب ۳٫ صندلی کوتاه ۴٫ میز کوتاه
برای دستیابی به گشتاور چرخشی در بدن ،باید صندلی به اندازه ۵ درجه به سمت عقب شیب داشته باشد .
لیکن این عمل سبب دور شدن بدن از سطح فوقانی میز شده که برای جبران این وضعیت ،فرد باید گردن خود را با زاویه تندی خم کند .
هنگام نشستن روی یک صندلی با شیب ۵ درجه به سمت عقب ،برای این که محور بدن عمود باشد ،ناحیه کمر باید ۳۵ درجه خم شود .
در حالی که اگر صندلی ۵ درجه به سمت جلوشیب داشته باشد ،فرد می تواند تنها با ۲۵ درجه فلکسیون در ناحیه کمر ،راست بنشیند .
این فلکسون را می توان تا ۱۵ درجه (هنگامی که صندلی ۱۵ درجه به سمت جلو شیب دارد)کاهش داد.
از زمان اکربلوم (۱۹۴۸ )صندلی ها به تدریج کوتاه وکوتاه تر شده اندکه این مسئله فلکسیون مفصل ران ۶۰ درجه است .
صندلی با بلندی ۴۵ سانتی متر ،۳۵ درجه فلکسون در ناحیه کمر ایجاد می کند . یک صندلی با ارتفاع ۵۵ سانتی متر ،
به فلکسیون۵۲ درجه نیاز خواهد داشت ویک صندلی ۵۶ سانتی متری به فرد اجازه می دهد
که به صورت مستقیم با ۱۰ درجه فلکسیون در ناحیه کمری بنشیند.این مسئله روشن می سازد
که چرا نشستن مستقیم در پشت اسب یا لبه یک صندلی بسیار ساده است .
ارتفاع میز ها نیز کاهش یافته است .اخیراISO یک استاندارد ۷۰ سانتی متری را به عنوان حداکثر ارتفاع میز ها در مدارس پیشنهاد کرده است .
برای آنکه یک فرد ۱۸۰ سانتی متری ،چشم هایش را در فاصله ۳۰ سانتی متری یک کتاب که روی میزی به ارتفاع ۷۰ سانتی متری جای گرفته ،قرار دهد
و ناحیه کمری تا حداکثر فلکسیون پیدا کند ،پشت نیز باید با زاویه ای با حدود ۷۵ درجه خم شود.از طرفی ،اگر ارتفاع میز ۹۰ سانتی متر باشد ،۵۰
درجه فلکسیون مناسب خواهد بود . اگر میز کج شود ،به تدریج که کتاب نزدیک تر شده و در زاویه بهتری برای چشم ها قرار گیرد ،ممکن است
این فلکسیون عملا حذف شود. همچنین فضای مورد نیاز کشو زیر میز ها باید حظ شود ،مگرآنکه فرد بخواهد کتاب را نزدیک ارتفاع زانو قرار دهد.
استفاده از حمایت کننده پا ،مشروط بر آنکه چشم هادر فاصله مناسب باشند ،این فلکسیون را افزایش خواهد داد.
از آنجاکه تمامی کوشش ها برای بهبود وضعیت نشستن، اثرات نا سازگار و مضری به بار آورده اند
منطقی به نظر می رسدکه از مصرف کنندگان (۸۰ نفر از سن ۷ تا ۵۰ سال ) پرسیده شود
که چه ارتفاعی را ترجیح می دهند. آزمایشاتی که برای تعیین ارتفاعی که در آن افراد حین کار تمایل به نشستن دارند ،
۱٫ ابتدا صندلی و میزبا استاندارد های ISO تنظیم شده بودند
(شیب صندلی ۵ درجه به سمت عقب و افقی بودن سطح میز ) هنگامی که صندلی و میز به ترتیب ۴۶ و ۷۰ سانتی متر بلندی دارند
وفاصله چشم ها از سطح فوقانی میز ۳۰ سانتی متر است وضعیت حاصله نا خوشایند بود .
۲٫ قبل از افزایش ارتفاع میز و صندلی ،مانعی که زیر قسمت جلویی صندلی بود برداشته شد ؛ ب
ه طوری که صندلی بتواند به سمت جلو کج شود وسطح فوقانی میز با زاویه ای در حدود ۱۵ درجه تنظیم شد.
هنگامی که اشخاص ارتفاع دلخواه خود را یافتند، وضعیت نشستن آنها بسیار نزدیک به وضعیت ایده آل بود(با پشت صاف).
تمامی افراد ترجیح دادند که در ارتفاعی بلند تر از آنچه که به وسیله استاندارد ها مشخص شده بود بنشینند
وهنگامی که این آزمایش تکرار گردید،همه آنها قادر بودند باز هم ارتفاع قبلی را با خطایی در حدود چند سانتی متر ایجاد نمایند.
۳٫ ارتفاع مطلوب میز وصندلی ها حدود ۱۵ تا ۲۵ سانتی متر ،بلندتر از استانداردهای ISO بودند.
در هیچ موردی بلندی مطلوب فرد ،مساوی یا نزدیک استانداردهای ISO نبود ؛
ارتفاع دلخواه صندلی حداقل یک سوم قد فرد وارتفاع دلخواه میز حداقل یک دوم قد فرد بود.
یک بررسی میدانی بر روی میز و نیمکت های تجدید طرح شده مدرسه :
بتایج بررسی های آزمایشگاهی کوتاه مدت (چهار تا پنج دقیقه ای )،برای حل مشکلات مربوط به وضعیت نشستن،
باید با استثنائاتی چند پذیرفته شوند. با این وجود شاگردانی که از میز و نیمکت های بسیار بلند تر از حد معمول ،
برای مدت شش سال استفاده کرده اند نیز مشاهده و بررسی شده اند.
هنگامی که لبه نزدیک میزها۹۰ سانتی متر از کف زمین فاصله دارند و ارتفاع صندلی ها ۶۰ سانتی مترمی باشد ،
می توان دید که تمام شاگردان ،راست تر از شاگردانی که آموزش کامل را دراین زمینه دیده اند ،نشسته اند .
دراغلب موارد ،وضعیت شاگردان بسیار نزدیک تر به وضعیت طبیعی بود و حال تعادل کامل عضلانی را نشان می دهند.
۱٫ امکان تنفس را بهتر و شکم را در شرایط آزاد تری قرار می دهد ،که این مسئله سبب کاهش فشار شکمی نیز میگردد.
۲٫تورم مچ پاها ،به علت حذف فشار درناحیه پشت زانو (پوپلیته) ایجاد نمی گردد.
۳٫ پاها قادر هستند آزادانه حرکت کنند و بالا آوردن آنها به علت انطباق بهتر بین ایستادن و نشستن آسان تر می باشد.